W ostatnim czasie uczestnicy szkoleń w Gdańskiej Fundacji Wody zgłaszają problemy z właściwą klasyfikacją niektórych obszarów wodnych, a zwłaszcza niektórych kąpielisk i pływalni odkrytych eksploatowanych w sezonie letnim. Faktem jest, że koszty oceny jakości wody w kąpielisku są niższe niż koszty oceny jakości wody pływalni odkrytej. Różnice wynikają nie tylko z ilości próbek koniecznych do zbadania, lecz także z zakresu oznaczanych parametrów w poszczególnych punktach kontroli jakości wody. Właściwa kwalifikacja poszczególnych obiektów jest bardzo ważna i musi być zgodna z obowiązującym w kraju stanem prawnym. Od tego bowiem zależą przyjmowane procedury postępowania i badania jakości wody, w tym ustalane harmonogramy badań z właściwym terenowo organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Akty prawne regulujące wymagania dot. jakości wody do pływania, kąpania się, uprawiania sportu lub rekreacji na obszarach wodnych
Z dniem 17 grudnia 2015 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach (Dz. U. poz. 2016) [1]. Rozporządzenie to stanowi realizację upoważnienia ustawowego dla Ministra Zdrowia zawartego w art. 11 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 656) [2], w którym stwierdzono, że minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach, a także częstotliwość pobierania próbek wody, metodyki referencyjne analiz i sposób oceny, czy woda odpowiada wymaganym warunkom, oraz sposób informowania ludności o jakości wody na pływalniach, uwzględniając ochronę zdrowia publicznego oraz potrzebę dostarczania społeczeństwu informacji w tym zakresie. Ustawa [2] określa warunki bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się lub uprawiających sport lub rekreację na obszarach wodnych; podmioty uprawnione do wykonywania ratownictwa wodnego, zakres ich obowiązków i uprawnień oraz zasady finansowania ich działalności; podmioty odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczeństwa osobom pływającym, kąpiącym się lub uprawiającym sport lub rekreację na obszarach wodnych; nadzór i kontrolę nad ratownictwem wodnym; a także zasady i tryb usuwania, przechowywania, wydawania oraz orzekania przepadku statku lub innego obiektu pływającego przeznaczonego lub używanego do uprawiania sportu lub rekreacji, zwanego dalej „innym obiektem pływającym”.
Pływalnie stanowią jedną z grup obszarów wodnych, dla których warunki bezpieczeństwa dla osób pływających, kąpiących się, uprawiających sport lub rekreację określa powołana ustawa o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych [2]. Zgodnie z art. 2 ustawy [2] obszarem wodnym są wody śródlądowe w rozumieniu art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 469 z późn. zm.) [3] oraz wody przybrzeżne w rozumieniu art. 5 ust. 5b tej ustawy, w pasie nieprzekraczającym jednej mili morskiej od linii brzegu, a także kąpielisko, miejsce wykorzystywane do kąpieli, pływalnia oraz inne obiekty dysponujące nieckami basenowymi o łącznej powierzchni powyżej 100 m2 i głębokości ponad 0,4 m w najgłębszym miejscu lub głębokości powyżej 1,2 m. Natomiast wyznaczonym obszarem wodnym jest kąpielisko, miejsce wykorzystywane do kąpieli, pływalnia oraz inne obiekty dysponujące nieckami basenowymi o łącznej powierzchni powyżej 100 m2 i głębokości ponad 0,4 m w najgłębszym miejscu lub głębokości powyżej 1,2 m.
Wymagania dla kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli określa ustawa – Prawo wodne i wydane na jej podstawie akty wykonawcze. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy [3] kąpieliskiem jest wyznaczony uchwałą rady gminy, wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się, określoną w uchwale rady gminy w sprawie wykazu kąpielisk, pod warunkiem że w stosunku do tego kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli; kąpieliskiem nie jest: basen pływacki, basen uzdrowiskowy, zamknięty zbiornik wodny podlegający oczyszczaniu lub wykorzystywaniu w celach terapeutycznych, sztuczny, zamknięty zbiornik wodny, oddzielony od wód powierzchniowych i wód podziemnych. Natomiast miejscem wykorzystywanym do kąpieli jest zgodnie z ustawą [3] wydzielony i oznakowany fragment wód powierzchniowych, niebędący kąpieliskiem i wykorzystywany do kąpieli. Akty wykonawcze do ustawy [3] regulujące zasady funkcjonowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli to:
- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. Nr 86, poz. 478 z późn. zm.);
- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli (Dz. U. Nr 91, poz. 527 z późn. zm.);
- rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie profilu wody w kąpielisku (Dz. U. Nr 36, poz. 191).
Pojęcie pływalni zdefiniowano w ustawie [2] jako obiekt kryty lub odkryty, z wodą przepływową, przeznaczony do pływania lub kąpieli, posiadający co najmniej jedną nieckę basenową, z trwałym brzegiem i dnem, wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. W tej definicji wątpliwości budzi sformułowanie „z wodą przepływową”, ponieważ jest ono zbyt ogólne. Brakuje wyjaśnienia, że chodzi tu o wodę cyrkulującą w obiegu zamkniętym i poddawaną procesowi uzdatniania na potrzeby pływalni. Natomiast jaką wodą mają być napełniane niecki basenowe pływalni wraz z powiązanymi z nimi urządzeniami stacji uzdatniania i obiegu wewnętrznego wody do pływania lub kąpania się, czyli wewnętrznego systemu cyrkulacji i uzdatniania wody, określa akt wykonawczy do tej ustawy, tj. powołane wyżej rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach [1]. Informacje te podano w objaśnieniach do tabel znajdujących się w załącznikach nr 1 i 2. Rozporządzenie [1] ponadto zawiera szczegółowe uregulowania dot. wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach, a także częstotliwość pobierania próbek wody, metodyki referencyjne analiz i sposób oceny, czy woda odpowiada wymaganym warunkom, oraz sposób informowania ludności o jakości wody na pływalniach, uwzględniając ochronę zdrowia publicznego oraz potrzebę dostarczania społeczeństwu informacji w tym zakresie. Zapisy tego rozporządzenia zostały szczegółowo omówione w poprzednim wydaniu „Pływalni i Basenów” (PiB 2016, nr 22).
WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 23
TEKST | MałGorzata PrĘdota
RYSUNKI | Archiwum Redakcji
