W przypadku budowania krytych pływalni czy basenów zewnętrznych pierwszym i chyba łatwiejszym do rozwiązania problemem jest pozyskanie środków i realizacja samego projektu. Drugim problemem, często pomijanym na etapie projektowania, jest bieżące utrzymanie takiego obiektu
Podstawowym zagadnieniem w przypadku drugiego problemu jest nierównoważenie się kosztów eksploatacji obiektu z przychodami. Do głównych kosztów związanych z utrzymaniem obiektu należą:
- koszty personelu,
- koszty energii cieplnej,
- koszty energii elektrycznej,
- koszty wody i odprowadzania ścieków oraz koszty środków chemicznych do uzdatniania.
W artykule tym zostaną omówione możliwości ograniczenia kosztów związanych ze zużyciem wody i odprowadzeniem ścieków. Wieloletnie doświadczenie firmy TRANSCOM wskazuje, że przestrzeganie wszystkich zaleceń, wytycznych i norm w zakresie jakości wody basenowej, może dać realną możliwość ograniczenia o kilkadziesiąt procent tej pozycji kosztowej. Do sposobów ograniczenia kosztów należą m.in.:
- Racjonalizacja źródeł zasilania obiektów pod względem kosztów nabycia wody.
- Ograniczenie ilości zużytej wody poprzez jej odzyskiwanie w procesie uzdatniania.
- Racjonalizacja kosztów odprowadzenia wody ściekowej.
- Ograniczenie ilości zużywanej wody na wewnętrzne potrzeby stacji uzdatniania.
1. Racjonalizacja źródeł zasilania obiektów pod względem kosztów nabycia wody
Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest dostarczenie wody przez lokalne wodociągi. Szczególnie w dużych miastach generuje to bardzo wysokie koszty, które często można w znacznym stopniu ograniczyć. Z powodzeniem funkcjonują obiekty, które ze względów ekonomicznych zainwestowały we własne źródła zasilania – studnie lub, co jest rzadkością na rynku polskim, używają do napełniania i uzupełniania basenów wody z otwartych cieków wodnych lub jezior. Bardzo dobrym przykładem w tym zakresie była pływalnia olimpijska Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Oświęcimiu, gdzie baseny napełniane i uzupełniane były tzw. wodą pochodzącą z otwartego zbiornika. W obiekcie tym w okresie 20.05–31.08 2013 r. została wymieniona instalacja uzdatniania wody basenowej, gdzie w miejsce bardzo dużych i stalowych żwirowych fi ltrów ciśnieniowych zostały zastosowane nowoczesne fi ltry podciśnieniowe. Analiza wody z tego obiektu przedstawiona jest w tabeli nr 1.
Warunkiem prawidłowego funkcjonowania instalacji była odpowiedniej jakości stacja uzdatniania wody, która szczególnie w czasie napełniania basenu w bardzo krótkim czasie musi przefi ltrować i uzdatnić wodę do stanu zgodnego z normą. Gorące i suche okresy letnie są dodatkowym utrudnieniem, ponieważ woda w ciekach powierzchniowych jest mocno zanieczyszczona osadami. Zastosowana w tym obiekcie technologia fi ltracji podciśnieniowej wykonana w oparciu o system BSA wykazała, że w ciągu 3 dni cała objętość basenu wynosząca 3200 m3 wody została doprowadzona do jakości wody pitnej i przeszła pozytywnie badania sanitarne.
Koszt takiego zaopatrzenia basenu w wodę może stanowić nawet zaledwie 10% kosztów wody nabywanej w lokalnych wodociągach. Należy pamiętać, że zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach, uzdatnioną wodę słodką z własnego źródła tj. wodę powierzchniową lub podziemną należy poddawać odpowiednim badaniom.
2. Ograniczenie ilości zużytej wody poprzez jej odzyskiwanie w procesie uzdatniania
Kolejną możliwością ograniczającą ilość zużywanej wody jest uzdatnianie wód popłucznych z płukania fi ltrów. W tym celu wody popłuczne są buforowane, poddawane uzdatnianiu i ponownie kierowane do poszczególnych obiegów wody basenowej. Rozwiązanie takie można spotkać już w polskich obiektach, lecz ich zastosowanie wymaga odpowiednich przemyśleń i poniesienia nakładów na etapie realizacji inwestycji.
3. Racjonalizacja kosztów odprowadzenia wody ściekowej
W zakresie odprowadzania wód ściekowych można osiągnąć bardzo dobre efekty przy minimalnych nakładach inwestycyjnych. Od wielu lat funkcjonują obiekty, w których woda zużywana do płukania fi ltrów jest odprowadzana do cieków powierzchniowych. Oczywiście musi być to poprzedzone wykonaniem dechloracji wody oraz uzgodnieniami wodno-prawnymi. Z doświadczenia fi rmy TRANSCOM wynika, że uzyskanie takich warunków jest możliwe nawet na terenach sąsiadujących z terenami NATURA 2000. W realizowanych już przed kilkunastoma latami inwestycjach były przewidziane zrzuty wód popłucznych do starorzecza, np. Kraków Kolna, Środa Śląska, w którym prowadzone jest intensywne zarybianie pod ścisłym nadzorem instytucji zewnętrznych. Owe rozwiązane jest ciągle stosowane, a doświadczenia na tym obiekcie wskazują, że sąsiedztwo basenu nie ma negatywnego wpływu na jakość wody w starorzeczu. Co więcej, ryby chętnie żerują u spustu wód popłucznych.
Dechloracja i odprowadzenie wód popłucznych do cieków powierzchniowych bardzo dobrze współpracuje z prostym systemem odzysku ciepła. Daje to kolejne oszczędności, tym razem energii cieplnej.
4. Ograniczenie ilości zużywanej wody na wewnętrzne potrzeby stacji uzdatniania
W tym zakresie duże oszczędności można osiągnąć, stosując podciśnieniowe technologie fi ltracji zamiast fi ltracji na fi ltrach ciśnieniowych żwirowych. Praktyka wskazuje, że oszczędności w tym zakresie mogą dochodzić do 70%.
Jeszcze innym, nieomawianym tu sposobem ograniczającym ilość zużywanej wody może być pozyskiwanie oraz wykorzystywanie wody deszczowej.
Transcom Sp. z o.o.
ul. Józefowska 5 40-144 Katowice
tel.: 32 201 08 74
baseny@transcom.pl
TEKST | Władysław Sobiech
FOTO | Archiwum firmy Transcom