Współczesne metody oczyszczania wody znacznie różnią się od tych, stosowanych w pływalniach starego typu. Dlatego tak ważne przy modernizacji obiektu jest prowadzenie prac zgodnie z nowymi wymaganiami i zaleceniami
Remontowane i przebudowywane kryte pływalnie muszą być przede wszystkim przystosowane do zajęć w dowolnym czasie. Niezależnie od konieczności uatrakcyjnienia basenów i hali basenowej, wymaga to specjalnego zaplecza szatniowo-natryskowego oraz pomieszczeń technologicznych. Doświadczenia w projektowaniu i eksploatacji krytych pływalni potwierdzają, że tego rodzaju obiekty muszą mieć odpowiedni standard i atrakcje, które osobom korzystającym z basenów zapewnią możliwość uprawiania sportu, rekreację, zabawę i wypoczynek.
Niezależnie od spełnianej funkcji i wyposażenia modernizowanego obiektu bardzo istotne są urządzenia technologiczne, które również mają wpływ na eksploatację obiektu oraz na konieczność stworzenia odpowiednich warunków ich montażu. Przebudowa i rozbudowa krytych pływalni, realizowanych w kraju, powinna być zgodna z krajowymi i europejskimi przepisami, z uwzględnieniem warunków eksploatacyjnych przewidzianych dla osób niepełnosprawnych.
Baseny mają zróżnicowaną temperaturę wody w zależności od ich przeznaczenia. W basenach sportowo–pływackich temperatura powinna wynosić w granicach 25–26°C. W basenach do skoków 28°C, w rekreacyjnych 28–30°C, a w whirpoolach i brodzikach dla dzieci 32–36°C.
Nieremontowane, stare niecki basenowe charakteryzują się monolityczną konstrukcją żelbetową (z wykładziną ceramiczną), wspartą na słupach i zdylatowaną od konstrukcji hali w styku obejścia basenowego, stanowiącego posadzkę hali basenowej. Istnieje wiele obiektów z posadowieniem basenu bezpośrednio na gruncie. Brak podbasenia wymaga przy modernizacji dobudowania dodatkowej powierzchni dla brakującego zbiornika przelewowego. Brak podbasenia ogranicza również przestrzeń podziemia jedynie do obejścia basenowego, przeznaczonego dla orurowania obiegu cyrkulacyjnego wody basenowej i szeregu instalacji, m.in. wentylacji mechanicznej i urządzeń atrakcji wodnych.
Niecki basenowe
Remontowane niecki to baseny żelbetowe (specjalne zbrojenie), które mają różnego rodzaju izolacje wodoszczelne. Stosowane w nich zaprawy, przeznaczone do układania i spoinowania płytek ceramicznych, są przyczyną wielu problemów eksploatacyjnych.
W remontowanych basenach układa się najczęściej wykładzinę ceramiczną. Stosuję się także, z powodzeniem, wykładziny z elastycznej, zbrojonej folii PVC.
Dobrym rozwiązaniem, przy modernizacji basenu, jest wstawienie niecki ze stali nierdzewnej w miejsce istniejącej. Bardzo ważne jest przy tym fachowe opracowanie i wykonanie połączeń, uzależnionych od konstrukcji. Zapobiega to tzw. korozji szczelinowej. Spoiny, po spawaniu łukowym w osłonie gazów ochronnych, muszą być zabezpieczone obustronnie przeciw korozji. Poza tym warunkiem podstawowym jest powierzchnia (metaliczna, gładka), odporna na korozję – według DIN 17440. Zaletami odpornych na korozję niecek ze stali nierdzewnej są: niełamliwość i odporność na wandalizm oraz nieporowata, twarda, higieniczna powierzchnia. Odpowiedni dobór składników stopowych stali nierdzewnej umożliwia uodpornienie niecki na agresywne, korozyjne działanie wody, np. coraz częściej używanych solanek. Dotyczy to również bezpośredniego kontaktu stali nierdzewnej z innymi metalami i alkaliami. Dlatego dla uniknięcia problemów eksploatacyjnych należy wybrać odpowiedni gatunek stali nierdzewnej.
Wymagania jakościowe
Woda w basenach remontowanych krytych pływalni powinna pod względem fizykochemicznym i bakteriologicznym odpowiadać wymaganiom Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 20.04.2010 r. w sprawie wymagań dotyczących jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie wymagań jakości wody oraz warunków sanitarno-higienicznych w krytych pływalniach opracowanych przez Departament Bezpieczeństwa Zdrowotnego Wody GIS z października 2014 czytamy: „W obiektach sportowych, obiektach rekreacji wodnej, miejscach gdzie znajdują się urządzenia wodne przeznaczone do użytku publicznego i półpublicznego (ograniczona liczba osób, np. hotele, szkoły) bezwzględnie powinny być zapewnione odpowiednie warunki sanitarno-higieniczne i sanitarno-techniczne, a woda powinna być wolna od mikroorganizmów stanowiących zagrożenie użytkowników”.
Często spotykanym sposobem oczyszczania wody w basenach przed remontem jest jej napowietrzanie, koagulacja i filtracja na złożu piaskowym oraz dezynfekcja, bez prowadzenia ciągłej kontroli jakości wody. Rozwiązanie to jest obecnie modyfikowane poprzez wprowadzenie ciągłego pomiaru jakości wody i korektę pH. Często spotyka się także metodę, w której wyłącza się napowietrzanie i ręcznie dozuje podchloryn sodu oraz dodaje ciepłą wodę.
Wśród sposobów oczyszczania wody basenowej, wg DIN 19643 z 1997 i „Wymagań sanitarno-higienicznych dla krytych pływalni” MZiOS z 1998 r., wyróżnić można następujące układy technologiczne:
- wstępna filtracja + koagulacja + filtracja + korekta pH + chlorowanie. Jest to podstawowy i minimalny zespół procesów oczyszczania, który dla poprawy jakości wody może być rozszerzony o dodatkowe procesy w układach:
- wstępna filtracja + koagulacja + filtracja z adsorpcją + korekta pH + chlorowanie;
- wstępna filtracja + koagulacja + ozonowanie + filtracja na wielowarstwowym złożu + korekta pH + chlorowanie;
- wstępna filtracja + koagulacja + filtracja + ozonowanie części strumienia + korekta pH + chlorowanie;
- wstępna filtracja + koagulacja + filtracja + UV+ korekta pH + chlorowanie.
Procesy oczyszczania powinny być nadzorowane i korygowane w sposób ciągły.
Dla ścisłości należałoby włączyć do ww. procesów jeszcze metodę rozcieńczania zanieczyszczeń, których nie można usunąć przy zastosowaniu koagulacji, filtracji i dezynfekcji. Można je jedynie ograniczyć przez wymianę zużytej wody na świeżą. Dodatkowo należy pamiętać o czyszczeniu dna i ścian z osadów za pomocą odkurzacza podwodnego.
WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 20
TEKST I FOTO | Florian G. Piechurski