Hydroterapia jest jednym z działów medycyny fizykalnej. Jej lecznicze oddziaływanie jest znane i szeroko stosowane. Wykorzystuje ona statyczne, dynamiczne oraz termiczne działanie wody na ustrój człowieka. Wprowadzony bodziec mechaniczny, będący składową zabiegów hydromasażu, pozwala wywoływać specyficzne reakcje w organizmie człowieka.
Jednym z elementów oddziaływania mechanicznego jest hydromasaż. Jest to masaż odbywający się w większości przypadków pod wodą. Może być wykonywany automatycznie, za pomocą dysz znajdujących się w ścianach wanien lub basenów (wypuszczających wodę zmieszaną z powietrzem lub samą wodę pod ciśnieniem) albo ręcznie, gdy prowadzi się dyszę zaopatrzoną w specjalne końcówki po powierzchni ciała. Istotą zabiegu jest kierowanie na ciało strumienia wody o odpowiednio dobranym ciśnieniu, stanowiącym specyficzny bodziec zewnętrzny. Masaż podwodny może być stosowany na całe ciało lub na poszczególne jego obszary [5, 6].
Wpływ na ustrój człowieka
Hydromasaż polecany jest jako forma leczenia, a także relaksu, po obciążeniach psychicznych oraz w regeneracji po wysiłku. Ciepła woda (powyżej 37oC), w której jest wykonywany hydromasaż, wpływa na poprawę koncentracji oraz powoduje (subiektywnie odczuwane) lepsze samopoczucie. Jego działanie jest zbliżone do działania na organizm masażu klasycznego, ale działa na większą powierzchnię. Bodziec wywoływany przez ciśnienie wody jest rozmieszczony bardziej równomiernie, ponieważ dysze są w tej samej odległości od ciała. Możliwa jest modyfikacja siły bodźca w trakcie zabiegu, poprzez odsunięcie lub przysunięcie się do źródła strumienia [2].
Takie działanie powoduje szereg zmian w organizmie. Występujący w trakcie zabiegu zwiększony przepływ krwi, doprowadza do usunięcia toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Nacisk strumienia wody wywołuje delikatne zwężanie i rozszerzanie naczyń krwionośnych, co prowadzi do wzrostu elastyczności skóry i dotlenienia tkanek podskórnych. Takie działanie wspomaga także procesy regeneracji oraz odżywienia komórek zarówno skóry, jak i całego ciała.
Ponieważ działa na różnego typu zakończenia nerwowe w skórze, wpływa tym również pośrednio na regulację pracy narządów wewnętrznych. Podczas takiego zabiegu, nacisk wywoływany przez ciśnienie hydrodynamiczne oraz hydrostatyczne wody, wpływa na zmianę napięcia mięśni. Wpływa również na uelastycznienie i zwiększenie ruchomości stawów. Ciepło wody wspomaga efekt obniżenia napięcia mięśni i działa rozluźniająco na struktury okołostawowe. Po takiej kąpieli korzystający są wypoczęci i zrelaksowani [1, 2].
WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 34
TEKST I FOTO | Hanna Adamczyk-Bujniewicz, Zbyszko Bujniewicz
RYSUNKI | Joanna Rzany