Analiza techniczno-ekonomiczna pomp
Analiza techniczno-ekonomiczna (LCC ) – jest rzeczą oczywistą, że decyzje dotyczące wszelkich rozwiązań technicznych, w tym również pomp i układów pompowych, powinny być podejmowane na podstawie analizy techniczno-ekonomicznej, biorącej pod uwagę nie tylko nakłady inwestycyjne, lecz także koszty eksploatacji. Metodologia, która umożliwia prowadzenie takich analiz, nosi nazwę LCC, od angielskiego skrótu Life Cycle Cost (koszt pełnego cyklu życia). Na koszty związane z pompowaniem składają się [3]:1. Koszty inwestycyjne K – zalicza się do nich koszty opracowania projektu, zakup samego zespołu pompowego oraz koszty jego instalacji, obejmujące w najogólniejszym przypadku koszty budowy wymaganej infrastruktury (zbiornik ssawny, fundamenty, budynek pompowni, zasilanie energetyczne, armatura, układ sterowania). Jeśli infrastruktura już istnieje, przy zakupie nowej pompy (innej od istniejącej) należy uwzględnić koszt modyfikacji fundamentu oraz układu rurociągów.
2. Koszty eksploatacji Ke – na koszty eksploatacji składają się:
a) Koszty energii elektrycznej zużywanej przez pompę – obliczenie kosztu energii elektrycznej, które wydaje się zadaniem stosunkowo prostym, w praktyce może się znacznie skomplikować. W pierwszej kolejności należy obliczyć zużycie energii, czego można łatwo dokonać, jeśli pompa pracuje na stały punkt pracy. Wystarczy wtedy odczytać pobór mocy z charakterystyki i pomnożyć przez liczbę godzin. Jeśli praca zespołu pompowego ma być analizowana na przestrzeni lat, to powinno się uwzględnić zmianę sprawności na skutek zużycia pompy. Dane na ten temat są trudne do uzyskania. Można ten efekt pominąć, zakładając, że sprawność będzie się zmieniać w podobny sposób dla wszystkich porównywanych rozwiązań, ale w rzeczywistości tempo zużycia może zależeć od typu pompy. Z całą pewnością efekt obniżania sprawności na skutek zużycia należy brać pod uwagę dla pomp przetłaczających ścieki zawierające ciała stałe. Na podstawie oszacowanego zużycia można obliczyć koszt energii, mnożąc liczbę zużytych kilowatogodzin przez koszt kilowatogodziny z uwzględnieniem różnic taryf w ciągu doby. Oczywiście, wymagane jest przyjęcie pewnych założeń co do zmiany cen energii na przestrzeni lat. Jak widać, obliczenie kosztu energii możliwe jest tylko w pewnym przybliżeniu.
b) K oszty remontów – koszty remontów zależą od wymaganej częstotliwości ich przeprowadzania, stopnia skomplikowania oraz cen części zamiennych. W miarę dokładnie koszty te można oszacować jedynie na podstawie doświadczenia dla pomp znajdujących się w eksploatacji. W przypadku rozważania zakupu pomp nowego typu można jedynie starać się uzyskać dane na ten temat od producenta. Dane te należy jednak traktować z dużą ostrożnością, gdyż z oczywistych względów marketingowych producenci zazwyczaj zapewniają o wysokiej niezawodności swoich produktów. Polityka cenowa wielu firm polega na stosowaniu umiarkowanych cen na nowe pompy i wysokich cen na części zamienne, co jest z reguły ukrywane na etapie składania ofert. Dane dostarczone przez producenta można zastosować do analizy LCC jedynie wtedy, gdy są potwierdzone przez zobowiązania kontraktowe. Zapewnienia o charakterze marketingowym wymagają poważnej weryfikacji. Dla ścisłości należałoby wziąć pod uwagę, że częstotliwość remontów może zależeć od sposobu regulacji. Na przykład pompa regulowana przez dławienie może pracować przy zwiększonym poziomie drgań, co przyspiesza zużycie łożysk. Uwzględnienie w analizie kosztu remontów jest szczególnie istotne w przypadku pomp ściekowych, dla których częstotliwość remontów może być znacznie wyższa niż dla pomp do wody czystej. Należy też pamiętać o wpływie prędkości obrotowej na żywotność elementów pompy.
C.D. W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 15 |
