Zamawiający mogą samodzielnie decydować o wewnętrznych regulacjach dotyczących wydatkowania środków równych lub mniejszych od kwoty 30 000 euro. Opisane elementy regulaminu pomogą uporządkować jego strukturę i wskazać zagadnienia, które warto uwzględnić
Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamówień publicznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1986 ze zm.), zwana dalej pzp albo ustawą, zawiera w art. 4 katalog przedmiotowych wyłączeń jej stosowania. Najczęściej stosowaną z nich jest przesłanka kwotowa, określona w art. 4 pkt 8 pzp. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu, ustawy nie stosuje się do zamówień i konkursów, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30 000 euro. Co ważne, jedynym wymogiem dotyczącym braku obowiązku stosowania przepisów ustawy na podstawie tego przepisu jest wartość zamówienia. Tak więc, zamawiający nie będzie stosował przepisów ustawy w sytuacji, gdy całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością (art. 32 ust. 1 pzp) będzie równe lub mniejsze od równowartości w złotych polskich 30 000 euro. Do przeliczenia złotych na euro należy zastosować kurs wskazany w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2477). Zgodnie z jego treścią, średni kurs złotego w stosunku do euro stanowiący podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych wynosi 4,3117.
Co mówią przepisy?
Pomimo tego, że przy zastosowaniu art. 4 pkt 8 pzp ustawa nie obowiązuje, zamawiający muszą jednak znać jej przepisy dotyczące szacowania wartości zamówienia. Jest to niezbędne do tego, żeby prawidłowo określić, czy ustawa będzie miała zastosowanie, czy też nie ze względu na wartość przedmiotu zamówienia. Z przepisów tych wynika m.in., że:
1. zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy zaniżać wartości zamówienia lub wybierać sposobu obliczania wartości zamówienia,
2. jeżeli zamawiający dopuszcza możliwość składania ofert częściowych albo udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia,
3. wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie:
- kosztorysu inwestorskiego sporządzanego na etapie opracowania dokumentacji projektowej albo na podstawie planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane,
- planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane,
4. podstawą ustalenia wartości zamówienia na usługi lub dostawy powtarzające się okresowo lub podlegające wznowieniu w określonym czasie jest łączna wartość zamówień tego samego rodzaju:
- udzielonych w terminie poprzednich 12 miesięcy lub w poprzednim roku budżetowym, z uwzględnieniem zmian 89 ilościowych zamawianych usług lub dostaw oraz prognozowanego na dany rok średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, albo
- których zamawiający zamierza udzielić w terminie 12 miesięcy następujących po pierwszej usłudze lub dostawie,
5. ustalenia wartości zamówienia dokonuje się nie wcześniej niż 3 miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są dostawy lub usługi, oraz nie wcześniej niż 6 miesięcy przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, jeżeli przedmiotem zamówienia są roboty budowlane.
Dodatkowo należy mieć na uwadze art. 5b pzp, zgodnie z którym, zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy:
1. łączyć zamówień, które odrębnie udzielane wymagają zastosowania różnych przepisów ustawy,
2. dzielić zamówienia na odrębne zamówienia, w celu uniknięcia łącznego szacowania ich wartości.
Wydatki publiczne
Jeżeli zamawiający prawidłowo określi wartość zamówienia i będzie ona równa lub niższa niż 30 000 euro, ustawa nie będzie miała zastosowania. Czy to oznacza, że zamawiający może wydatkować środki publiczne zupełnie dowolnie? Odpowiedź na tak zadane pytanie jest negatywna. Jeżeli zamawiający jest jednostką sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, będzie zobligowany wydatkować środki m.in. mając na uwadze art. 44 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 2077), gdzie wskazano, że wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:
1. uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
2. optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów.
Zamawiający niebędący w reżimie finansów publicznych zasadę wskazaną powyżej mogą nazwać ogólnym pojęciem – gospodarności. Brak zastosowania ustawy nie oznacza, że zamawiający nie stosują żadnych przepisów. Zamawiający nabywając dostawy, usługi lub roboty budowlane zawierają umowy z wykonawcami, do których będą miały zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.) i różne wewnętrzne regulacje zamawiającego.
WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 31
TEKST | Piotr Pieprzyca