W poprzednim numerze, w artykule „Koszt wody, czyli racjonalizacja głównych kosztów funkcjonowania basenu”, zostały wymienione możliwości racjonalizacji kosztów wody, do których należą m.in.:
- Racjonalizacja źródeł zasilania obiektów pod względem kosztów nabycia wody.
- Ograniczenie ilości zużytej wody poprzez jej odzyskiwanie w procesie uzdatniania.
- Racjonalizacja kosztów odprowadzenia wody ściekowej.
- Ograniczenie ilości zużywanej wody na wewnętrzne potrzeby stacji uzdatniania.
Przypomnijmy, że omówiono dokładniej racjonalizację źródeł zasilania obiektów pod względem kosztów nabycia wody na podstawie pływalni olimpijskiej Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Oświęcimiu. W tym obiekcie w okresie 20.05–31.08 2013 r. została wymieniona instalacja uzdatniania wody basenowej, gdzie w miejsce bardzo dużych i stalowych żwirowych filtrów ciśnieniowych zostały zastosowane nowoczesne filtry podciśnieniowe. Przypomnijmy, że baseny napełniane i uzupełniane były tutaj tzw. wodą pochodzącą z otwartego zbiornika. Należy również wspomnieć, że koszt takiego zaopatrzenia może stanowić nawet zaledwie 10% kosztów wody nabywanej w lokalnych wodociągach.
W drugiej części artykułu zostaną omówione dokładniej możliwości odprowadzenia ścieków wytwarzanych przez stację uzdatniania wody do wód powierzchniowych.
Znaczne oszczędności
Rozwiązania takie stosowane są od wielu lat w kilku obiektach w Polsce. Należy uświadomić sobie, że w niektórych miejscowościach za 1 m3 ścieków użytkownik/zarządca pływalni musi zapłacić blisko 10 zł brutto. Tak więc wypłukanie 2 filtrów o średnicy 1800 mm – standardowa instalacja dla basenów 25 × 12,5 m – kosztuje 540 zł za 1 płukanie, co w skali tygodnia daje 1080 zł. Zważywszy że płukań takich w skali roku należy przeprowadzić zgodnie z normą ponad 100, wielkość potencjalnych oszczędności jest znacząca, tj. blisko 55 000 zł brutto. Z doświadczeń firmy TRANSCOM wynika, że oszczędności poczynione na ograniczeniu kosztów odprowadzanych ścieków ze stacji uzdatniania wody, pokryją wszelkie koszty związane z zakupem chemii basenowej oraz pozwolą na zaspokojenie innych potrzeb związanych z codzienną pracą instalacji wodnych.
Pierwsze kroki
Pierwszym koniecznym krokiem, aby odprowadzić wody popłuczne do cieków powierzchniowych, jest opracowanie odpowiednich decyzji administracyjnych. Mimo że procedury mogą wydawać się skomplikowane, w rzeczywistości wystarczy zaangażowanie zarządcy obiektu oraz urzędu wydającego takie pozwolenie, aby w ciągu 2–3 miesięcy uzyskać wymagane dokumenty.
Czasami istnieje możliwość odprowadzenia wód popłucznych do zbiorników będących pod nadzorem Polskiego Związku Wędkarskiego. W takiej sytuacji również i tę instytucję należy włączyć w proces uzgadniania warunków wydania decyzji. Trzeba jednak mieć na uwadze, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, decyzje takie wydawane są na czas określony, a po minionym okresie wskazanym w pozwoleniu należy je zaktualizować. Doświadczenia własne wskazują, że nawet zrzut popłuczyn z filtrów do zbiorników wody, będących pod szczególnym nadzorem związków wędkarskich, nie pociąga za sobą negatywnych konsekwencji dla życia wodnego w zbiornikach, a wręcz przynosi pozytywne efekty, gdyż miejsca zrzutu wód popłucznych stają się miejscem żerowania ryb.
Z naszego doświadczenia
Firma TRANSCOM ma doświadczenie w realizacji takich przedsięwzięć. W jednym z wykonanych projektów zrzut odbywał się na tereny sąsiadujące z terenami NATURA 2000. W zrealizowanej przed dekadą inwestycji przewidziany był zrzut wód popłucznych do starorzecza, w którym prowadzone jest intensywne zarybianie pod ścisłym nadzorem instytucji zewnętrznych. Rozwiązanie to jest nadal stosowane, a doświadczenia w tym obiekcie wskazują, że sąsiedztwo basenu nie ma negatywnego wpływu na jakość wody w starorzeczu. Co więcej, tak jak wspomniano powyżej, ryby chętnie żerują u spustu wód popłucznych.
Standardowo instalacja odprowadzenia wód od cieków powierzchniowych powinna być połączona z instalacją odzysku ciepła, co dodatkowo zwiększa rentowność takiego przedsięwzięcia. Doświadczenie firmy TRANSCOM wskazuje, że zaprojektowanie i wykonanie takiej instalacji połączone z dodatkowym odzyskiem ciepła jest przedsięwzięciem bardzo rentownym, a okres amortyzacji, w przypadku pływalni wielofunkcyjnej, nie powinien być dłuższy niż 2 lata. Pewną alternatywą dla takiego rozwiązania jest wykorzystywanie popłuczyn do własnych celów obiektu, np. podlewanie trawników w okresie letnim. Takie zastosowanie sprawdzone jest w kilku funkcjonujących obiektach i wskazuje, że popłuczyny oddziałują również pozytywnie na tereny trawiaste.
Dokumentacja instalacji
Przykładowa dokumentacja takiej instalacji powinna zawierać schemat odzysku ciepła jak niżej:
- oraz wykaz podstawowych procesów technologicznych, tj.:
- gromadzenie ścieków wody popłucznej z filtrów w zbiorniku wody zużytej,
- usuwanie zanieczyszczeń mechanicznych w postaci włosów i włókien zawartych w ściekach przy pomocy łapacza włosów i włókien,
- przepływ ciepłych ścieków ze zbiornika wody zużytej przez wymiennik ciepła,
- przepływ zimnej świeżej wody przez wymiennik ciepła,
- ogrzewanie zimnej świeżej wody w wymienniku przez ciepłe ścieki,
- chłodzenie ciepłych ścieków w wymienniku przez zimną świeżą wodę,
- przepływ podgrzanej wody świeżej z wymiennika ciepła do zbiornika przelewowego wody basenowej,
- przepływ schłodzonych ścieków z wymiennika ciepła do kanalizacji deszczowej.
Należy również wspomnieć, że dla układu odzysku ciepła ze ścieków z wody popłucznej z filtrów przyjmuje się średnio następujące wartości:
- temperatura ścieków – dopływ +24°C,
- temperatura ścieków – odpływ +18°C,
- temperatura wody świeżej – dopływ +10°C,
- temperatura wody świeżej – odpływ +20°C.
Transcom Sp. z o.o.
ul. Józefowska 5
40-144 Katowice
tel.: 32 201 08 74
baseny@transcom.pl
TEKST | Władysław Sobiech
FOTO | Archiwum firmy Transcom