Na rynku istnieje obecnie kilka typów złóż filtracyjnych: piaskowo-żwirowe, zeolitowe czy szklane. Wśród nich znajduje się wiele złóż specjalistycznych, a każde z nich ma pewne unikatowe właściwości, żeby skutecznie uzdatniać wodę, w zależności od warunków pracy. Oczywistym celem działania każdego systemu oczyszczania wody basenowej jest zabicie i usunięcie kolonii bakterii oraz produktów ubocznych dezynfekcji, pozostałych w obiegu wody.

W wyniku nisko efektywnej fi ltracji mechanicznej są stosowane coraz silniejsze środki dezynfekcyjne. Branża basenowa skupiła się na coraz silniejszych metodach usuwania problemu, zamiast przyjrzeć się przyczynom i zadziałać prewencyjnie. Rewolucji w zakresie metod fi ltracji było – w stosunku do metod dezynfekcji – znacznie mniej i ograniczały się w zasadzie jedynie do wykorzystania różnych materiałów fi ltracyjnych.

Aktywowane złoże szklane

Złoże AFM® to złoże szklane, aktywowane, wytworzone z mieszanki szkła koloru zielonego i brązowego, stosowane do fi ltracji elektromechanicznej. To jedyne aktywowane złoże na rynku, którego skuteczność jest potwierdzona patentem, badaniami oraz 30-letnim doświadczeniem fi rmy Dryden Aqua. Jest to jedyne złoże fi ltracyjne, które zatrzymuje zanieczyszczenia o wielkości nawet do 1 mikrona, podczas gdy świeży piasek skutecznie wychwytuje zanieczyszczenia o wielkości od 8 mikronów.

Aktywacja fi zykochemiczna nadaje ziarnom szkła silny ładunek ujemny, tworzy mezoporowatą strukturę na powierzchni, zwiększając powierzchnię czynną adsorpcji oraz dodatkowo tworzy na swojej powierzchni wolne rodniki do skutecznej dezynfekcji, chroniąc przed tworzeniem się biofi lmu. Na bazie przeprowadzonych badań we francuskim instytucie IFTS stwierdzono, że złoże AFM® zatrzymuje 97% zanieczyszczeń o wielkości do 5 mikronów przy prędkości fi ltracji 20 m/h. W tych samych warunkach piasek zatrzymuje 72% zanieczyszczeń. Dlatego analizując skuteczność fi ltracji i wpływ na dalsze procesy uzdatniania wody, złoże AFM® przepuszcza jedynie 3% zanieczyszczeń, a piasek i inne złoża co najmniej 28%.

Zalety

Do głównych zalet złoża AFM® należą:

• zmniejszenie zużycia chemii basenowej. Skuteczniejsza filtracja powoduje, że zapotrzebowanie na chlor zmniejsza się nawet o 50%,
• redukcja chloramin nieorganicznych, takich jak mono-, di- i trichloramina, w 90%. Dodatkowo znacznie zmniejsza się stężenie THM oraz chlorocyjanu (chlorku kwasu cyjanowodorowego),
• brak zbryleń pod wpływem kosmetyków do makijażu, kremów do opalania czy dezodorantów – środki te powodują w niektórych złożach filtracyjnych powstawanie tłustych, zbrylonych osadów,
• zredukowanie do 50% wydatków na zakup wody, energii elektrycznej oraz zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną. Oszczędność zużycia energii wynika ze zmniejszonych prędkości filtracji oraz płukania złoża filtracyjnego, a także skrócenia czasu płukania,
• nie wymaga wymiany przez co najmniej 20 lat (co pokazuje doświadczenie z używania złoża w jednym z basenów w Wielkiej Brytanii),  dwukrotne zwiększenie klarowności wody. Mętność wody jest spowodowana m.in. przez martwe bakterie i fragmenty biomasy. Odpowiednio eksploatowane AFM® zmniejsza mętność do 0,05 NTU. Wartość tę można porównać do czystej widoczności pod wodą na 25 m. Przy tak niskiej mętności wody nie istnieje ryzyko zainfekowania basenu Cryptosporidium, chorobotwórczą bakterią występującą w basenach.

Obliczenia

Dla zobrazowania skali oszczędności zróbmy obliczenie: na jedno płukanie średniej wielkości fi ltra zużywamy około 10 m3 wody w systemie klasycznym (złoże żwirowe). Przy zastosowaniu złoża AFM® około 5 m3. Filtry płuczemy co 3 dni, czyli w ciągu roku mamy około 120 płukań, co daje 5 m3 × 120 = 600 m3. Każdy obieg basenowy ma z reguły po dwa fi ltry, obiekt z dwoma basenami to 4 fi ltry, co daje 4 × 600 m3 = 2400 m3/rok. Wyliczenia wykazują, że czas zwrotu kosztów inwestycyjnych wynosi około dwóch lat. Jak widzimy to:

• 2400 m3 mniej zużytej wody,
• 2400 m3 mniej ścieków,
• 2400 m3 wody o temp. 10°C, której nie trzeba podgrzewać do temp. 30°C.

Wymiana złoża

W Polsce bardzo wiele instalacji basenowych pracuje na złożu żwirowo-piaskowym. Obiekty te mogą w łatwy i szybki sposób dokonać modernizacji poprzez wymianę złoża fi ltracyjnego. Nie jest konieczna wymiana zbiorników fi ltracyjnych (jeśli nie są w bardzo złym stanie technicznym), a jedynie złoża. W celu pełnej kontroli nad wydajnością instalacji, jest możliwe dodatkowo zastosowanie falowników do pomp obiegowych, a dla optymalizacji procesu koagulacji i fl okulacji – montaż mieszacza statycznego.

Wymienione wyżej działania pozwalają na znaczne poprawienie jakości wody oraz komfortu osób korzystających z basenu. Dodatkowo przyczyniają się do zmniejszenia kosztów eksploatacyjnych w tak istotnym zakresie, jak zużycie wody oraz energii. Woda, energia elektryczna i ciepło stanowią główne składniki generujące koszty eksploatacyjne obiektów basenowych. Możliwość ograniczenia zużycia mediów oraz poprawa jakości wody, przekonała już niejednego zarządcę basenu do przeprowadzenia modernizacji, polegającej na wymianie złoża na wysoko efektywne złoże AFM®.

Konkretny przykład

Układ technologiczny, zmodernizowany poprzez wymianę złoża fi ltracyjnego pracuje w Centrum Rekreacji Wodnej i Sportu w Strzelcach Opolskich. Modernizacja polegała na wymianie złoża fi ltracyjnego na złoże AFM® z warstwą 10 cm węgla aktywnego w górnej części filtrów, montażu falowników do pomp obiegowych oraz mieszaczy statycznych na głównych rurociągach przed fi ltrami. Czas modernizacji wyniósł niespełna dwa tygodnie, a cały proces został przeprowadzony bez wyłączania obiektu z eksploatacji. Po zakończeniu prac montażowych przeprowadzono regulację układu w zakresie wydajności fi ltracji oraz płukania wstecznego. Po optymalizacji pracy instalacji osiągnięto następujące efekty:

• redukcję chloru związanego w wodzie basenowej,
• redukcję zapachu chloru w hali basenowej, dzięki zmniejszeniu zawartości chloramin,
• redukcję zużycia wody i energii elektrycznej.

Przed modernizacją (w celu zachowania odpowiedniej jakości wody) w procesie uzdatniania były stosowane jeszcze lampy UV. Po modernizacji możliwe było ich wyłączenie z eksploatacji, co przekłada się na dodatkową oszczędność energii elektrycznej. Efektywność złoża pozwoliła na zmniejszenie wydajności fi ltracji bez uszczerbku na jakości wody. Powyższe działania oraz możliwość skrócenia czasu płukania wstecznego, przekładają się na realne oszczędności w eksploatacji, a także na poprawę jakości wody.

Źródło:

1. www.rynekinstalacyjny.pl/artykul/id3528- ,nowoczesne-i-innowacyjne-technologieoczyszczania-wody-basenowej-cz.-3

2. www.rynekinstalacyjny.pl/artykul/ id3490,nowoczesne-i-innowacyjne-technologieoczyszczania-wody- basenowej-cz.-1?p=2

3. www.drydenaqua.com

mgr inż. Grzegorz Wojciul jest wiceprezesem zarządu Anchem Sp. z o.o.

TEKST | Grzegorz WojciuL

FOTO | Archiwum firmy Anchem