W dniu 18 września br. został otwarty długo wyczekiwany obiekt mieszczący się na terenie kampusu Politechniki Łódzkiej – Akademickie Centrum Sportowo-Dydaktyczne „Zatoka Sportu”. Oprócz strefy basenowej w ofercie Zatoki Sportu znajdzie się jeszcze strefa sportów z wielofunkcyjną halą sportową i widownią dla 600 osób. System nagłośnieniowy i multimedialny pozwoli na organizację koncertów, konferencji i pokazów. W strefie tej oprócz hali znajdą się także sale do sportów walki oraz do fitnessu. Dodatkowo przewidziana jest również siłownia o powierzchni 500 m2 oraz dwie klatki do gry w squasha. Otwarcie tej części przewidywane jest na rok 2018.
Dodatkowo pomiędzy strefami umieszczone zostaną ścianki wspinaczkowe oraz bulderingowe.
Ceramika najwyższej jakości
Obiekt miał być funkcjonalny, estetyczny, atrakcyjny oraz bezpieczny dla gości. Głównymi aspektami przy wyborze producenta ceramiki basenowej były właśnie bezpieczeństwo oraz estetyka.
Na etapie wykonawstwa dzięki dobrej współpracy inwestora oraz generalnego wykonawcy został wyłoniony dostawca płytek basenowych. W wyniku wielu rozmów oraz testów wybór padł na porcelanę basenową SeraPool. Testom podlegały poziom antypoślizgowości płytek w obecności wody, a także łatwość utrzymania czystości i łatwość przywrócenia czystości brudnych już płytek. Wybór pomiędzy kilkudziesięcioma propozycjami innych producentów nie był łatwy, jednak właśnie bezpieczeństwo i łatwość utrzymania czystości zadecydowały o wyborze.
Ceramika SeraPool wytwarzana jest za pomocą prasowania na sucho i wykonana z najlepszego materiału – porcelany. Dzięki technologii produkcji oraz rodzajowi ceramiki płytki oraz kształtki mają niską porowatość, przez co utrzymanie czystości jest łatwiejsze w porównaniu z innymi rozwiązaniami. Przed wyborem dostawcy inwestor wykonał próby na większości proponowanych płytek przez wielu producentów i to właśnie antypoślizgowe płytki posadzkowe SeraPool przeszły testy najlepiej. Dodatkowo badania poświadczające bezpieczeństwo płytek posadzkowych, będących w klasie antypoślizgu C na sucho i mokro, dają pewność co do bezpieczeństwa. W trakcie wykonywania testów inwestor zwrócił uwagę również na ten aspekt i wybór spośród innych płytek, mających jedynie klasę antypoślizgu B na sucho, był oczywisty.
Inwestor wybrał na plażę płytki o strukturze łamanego kamienia Relief w kolorze delikatnej szarości, odpowiadające kolorystycznie systemowym kształtkom do odwodnienia liniowego. Płytka posadzkowa o wymiarze 25 cm × 25 cm jest lepszym rozwiązaniem niż płytka w standardowym wymiarze basenowym 12,5 cm × 25 cm ze względu na mniejszą ilość fug, co wiąże się z wyższym poziomem higieny. Również kształt rynienki do odwonienia liniowego nie jest bez znaczenia. Kształtka ta z jednej strony jest stosunkowo płytka, przez co goście obiektu nie skręcają sobie kończyn oraz nie wywracają się, a z drugiej strony wystarczająco głęboka, aby odprowadzić wodę z plaży.
Do niecek basenowych zostały zastosowane płytki w kolorze jasnoniebieskim na ściany, białym na dno oraz kobaltowym do oznaczenia pasów torowych. Obrzeża basenu oraz murki ścian nawrotnych zostały wykończone linią Striped, która również ma klasę antypoślizgowości C na mokro i sucho. Poza odpowiednią klasą antypoślizgowości bezpieczeństwo użytkownikom zapewni zaznaczenie brzegów murków, kantów i zakończeń na kobaltowo.
Wszystkie płytki SeraPool produkowane są w technologii prasowania na sucho, a wykonane są z porcelany. Chłonność wodą wynosi wg normy poniżej 0,5%, a w rzeczywistości jest ona bliska 0%.
Ceramika prasowana na sucho czy ciągniona?
Wybór produktów ceramicznych według technologii ich wytwarzania może wydawać się trudną decyzją dla inwestorów, którzy nie są materiałoznawcami. Mnogość marek i producentów niesie ze sobą sprzeczne informacje dotyczące wyższości technologii produkcji płytek, mozaiki, elementów i kształtek ceramicznych.
Istnieją trzy sposoby wytwarzania ceramiki:
- grupa A – płytki ciągnione; są one formowane z masy plastycznej w prasach pasmowych, a otrzymane pasmo tnie się na pożądane rozmiary; funkcjonuje również metoda podwójnego ciągnienia, która polega na formowaniu podwójnych płytek, a następnie rozdzielaniu ich (po wypaleniu) na dwie; powierzchnie tych produktów charakteryzują równoległe rowki;
- grupa B – płytki prasowane na sucho; formuje się je w matrycach z masy zmielonej na proszek lub granulki, a następnie prasuje się je pod ciśnieniem powyżej 200 MPa;
- grupa C – płytki odlewane; powstają one przez odlewanie ich surowych półfabrykatów w porowate formy, które następnie odciągają wodę.
Ze względu na wytrzymałość i jakość powierzchni płytki oraz kształtki basenowe należą zwykle do grupy A lub B, jednak i te dwie grupy różnią się znacznie między sobą, co jest widoczne w praktyce i teorii (odzwierciedlają to np. wymogi ISO). Wadą płytek ciągnionych jest duży rozrzut wymiarowy i mała wytrzymałość, a prasowanie na sucho niesie ze sobą trudność wykonania elementów o skomplikowanych i nieregularnych kształtach. Wymogi ISO zawierają kilka parametrów dotyczących jakości powierzchni, czyli równości wymiarów, równoległości i prostopadłości kantów oraz własności fizycznych. W tabeli znajduje się porównanie wybranych wymogów ISO dla płytek ciągnionych oraz prasowanych na sucho z tej samej, najniższej grupy chłonności wodą (E < 0,5%) Ia.
Jak widać w zestawieniu, żeby wyroby prasowane na sucho zostały zakwalifikowane do najlepszej jakościowo grupy Ia, muszą spełnić nawet trzy razy bardziej restrykcyjne wymagania dotyczące stałości wymiarów niż płytka ciągniona. Ceramika prasowana na sucho jest również twardsza (niższy poziom ścieralności wgłębnej) i bardziej odporna na pęknięcia (wyższy poziom siły zginającej, po wpływem której płytka może pęknąć) od ceramiki ciągnionej dzięki większej gęstości masy, co oczywiście jest zasługą prasowania pod wysokim ciśnieniem.
Materiałoznawcy są zgodni co do wyższości jednej z technologii produkcji – prasowania na sucho. Przy wykończeniach niecek, hal basenów, spa, saun i zapleczy sanitarnych precyzja oraz równość powierzchni, a także wytrzymałość wyrobów ceramicznych przekładają się na jakość, trwałość wykończenia i bezpieczeństwo użytkowników.
Porcelana, kamionka, a może fajans?
Kolejnym aspektem przy wyborze ceramiki do obiektów jest jej rodzaj. Jest on równie istotny jak sposób produkcji, ponieważ rodzaj ceramiki w głównej mierze odpowiada za trwałość zastosowanych rozwiązań. Obecnie najpopularniejszymi rodzajami ceramiki są: porcelana, fajans, porcelit, kamionka i miękka ceramika garncarska. Różnią się one między sobą przede wszystkim porowatością, co przekłada się na chłonność wodą, wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne, zaplamienia, twardość i przede wszystkim trwałość i jakość wykończenia. Im mniejsza porowatość powierzchni, tym ma ona lepsze parametry techniczne, co oczywiście przekłada się na jakość oraz trwałość.
Porcelana kojarzy się zwykle z delikatną zastawą, jednak nic bardziej mylnego. Porcelana jest rodzajem ceramiki o spieczonym czerepie i najmniejszej porowatości powierzchni, a tym samym najtwardszym (porównywalnym z granitem) oraz najbardziej wytrzymałym i odpornym na ścieranie materiałem. Znalazła ona szerokie zastosowanie w:
- elektrotechnice dzięki wysokiej wytrzymałości mechanicznej, odporności termicznej i doskonałych właściwościach izolacyjnych;
- produkcji naczyń i aparatury chemicznej, ponieważ jest odporna na działanie zasad, kwasów oraz soli;
- medycynie, głównie implantologii, ze względu na wytrzymałość mechaniczną, najniższą chłonność (na poziomie 0,03%) oraz gładką powierzchnię bez porów, dzięki czemu nie ma ryzyka przebarwień;
- w sektorze budowlanym – nic lepiej się nie sprawdzi w obiektach basenowych oraz w SPA narażonych na kwasy, zasady, mróz (baseny zewnętrzne, a także elewacje), wilgoć oraz szoki termiczne (sauny parowe, środowiska o podwyższonej wilgotności) – powierzchnia mozaik i płytek z porcelany jest zauważalnie najgładsza.
Fajans jest jednym z najtańszych surowców, szkliwi się go intensywnie, by uzyskać ładną powierzchnię. W masie kolor jest szary i niestety bardzo łatwo się brudzi i łamie ze względu na porowatą powierzchnię. By zmniejszyć poziom chłonności wodą, szkliwione płytki oraz elementy ceramiczne wykonane z fajansu mogą zawierać tlenek ołowiu, tlenek wapnia, tlenek cynku i tlenek sodu. Nie jest to materiał wytrzymały oraz odporny na uderzenia i warunki atmosferyczne.
Wyrobem pośrednim pomiędzy porcelaną a fajansem jest porcelit, inaczej półporcelana lub porcellanato. Ma on barwę białą, kremową lub nawet szarą, jest stosunkowo gęsty i posiada zdecydowanie wyższą wytrzymałość mechaniczną niż fajans.
Innym rodzajem ceramiki jest kamionka. Do wyrobów z kamionki zalicza się: terakotę, klinkier, cotto i gres czerwony. W zależności od sposobu produkcji oraz temperatury wypalania mogą mieć one stosunkowo wysoką wytrzymałość mechaniczną oraz odporność na działanie kwasów i zasad. W masie mogą przyjmować kolor od żółtego poprzez czerwony i mocny brąz do szarości.
Miękka ceramika garncarska wykorzystywana jest głównie do ceramicznych wyrobów ludowych. Formuje się je zwykle ręcznie lub na kole.
Użyteczną sztuczką ułatwiająca rozpoznawanie jakości wyrobów ceramicznych jest… odgłos, jaki wydają, kiedy się w nie puka. Czym niższy i czystszy, tym gęstość masy jest większa, co przekłada się na lepszą jakość i dłuższą trwałość. Innym sposobem jest ważenie – czym gęstszy materiał, tym będzie on cięższy.
Wracając do technologii produkcji, wpływa ona również na porowatość powierzchni. Płytki ciągnione będą miały wyższy ten parametr niż płytki prasowane na sucho, nawet jeśli będą wytworzone z tego samego rodzaju ceramiki.
Nasiąkliwość
O chłonności wodą mówi norma DIN EN ISO 10545-3 i oznacza się ją w informacjach technicznych producentów wyrobów ceramicznych jako E. Właściwość tę mierzy się procentowym wzrostem wagi próbki poddanej działaniu gorącej wody w stosunku do próbki suchej. Przedziały grup chłonności wodą wyglądają następująco:
- E <= 0,5% – grupa Ia,
- 0,5% < E <= 3% – grupa Ib,
- 3% < E <= 6% – grupa IIa w przypadku wyrobów prasowanych na sucho oraz IIa-1 i AIIa-2, gdy ceramika jest ciągniona,
- 6% < E <= 10% – grupa IIb w przypadku wyrobów prasowanych na sucho oraz IIb-1 i IIb-2, gdy ceramika jest ciągniona,
- E > 10% – grupa III.
Antypoślizgowość
Antypoślizgowość określa się literami A, B i C dla stopy bosej (DIN 51 097) oraz od R9 do R13 dla stopy obutej (DIN 51 130). Poniższy schemat pokazuje zależność pomiędzy współczynnikiem tarcia a klasami antypoślizgu. Warto też wspomnieć, że współczynnik tarcia jest tangensem maksymalnego kąta nachylenia powierzchni, przy którym powierzchnia jest antypoślizgowa. W zależności od sposobu pomiaru podaje się albo maksymalne nachylenie powierzchni, albo współczynnik tarcia.
Normy DIN określają minimalne poziomy antypoślizgu, np. na plażę basenu jest to klasa B. W wielu przypadkach taka klasa okazuje się niewystarczająca. Sucha posadzka o klasie B jest bezpieczna dla dorosłego użytkownika, jednak dla biegającego dziecka przy zachlapanej powierzchni już nie do końca. Obecnie można zaobserwować wzrost świadomości wśród inwestorów, którzy są zainteresowani płytkami na plażę i obejścia w klasie minimum C. Jest to zdecydowanie pozytywny trend. Jednak co w przypadku, gdy płytka na sucho ma klasę B, a na mokro już klasę A? Doświadczenia wielu obiektów pokazują, że gdy płytka o klasie B jest mokra, może być bardzo niebezpieczna.
Niebezpieczne miejsca
W obiektach basenowych znajduje się wiele newralgicznych punktów – korona basenu, murki wokół rekreacji, dno brodzika dla dzieci, nogomyjki, posadzka pod prysznicami czy schody na zjeżdżalnię. W tych miejscach należy bezwzględnie używać płytek klasy C, i to w górnej granicy, mierzonej na mokro, ponieważ powierzchnie te znajdują się albo pod wodą, albo są narażone na zachlapania. Coraz częściej dochodzi również do sytuacji, w których płytka ma wykonane badania jedynie na stopę obutą, a klasa antypoślizgu R jest „konwertowana” na klasę dla stopy bosej. Jest to również ryzykowny proceder, ponieważ badania dla bosej i obutej stopy są wykonywane, w zależności od techniki pomiaru, za pomocą różnych głowic czy też powierzchni ścierających, które różnią się od siebie twardością i gładkością.
O czym warto pamiętać?
- Klasa antypoślizgu na sucho nie jest równa klasie antypoślizgu na mokro! Warto poprosić dostawcę o badania wykonane w szczególności na mokro. Płytka antypoślizgowa o wysokiej klasie na sucho może być śliska i niebezpieczna dla użytkowników, gdy powierzchnia jest mokra.
- Niedopuszczalne jest określanie antypoślizgu dla bosej stopy na podstawie wyników badań dla stopy obutej. Konieczne są dwa różne badania. Płytka o dobrych właściwościach antypoślizgowych dla stopy obutej może być niebezpieczna dla stopy bosej przy powierzchni mokrej.
- Dana klasa określa przedział antypoślizgu. Oprócz samej klasy warto dowiedzieć się, czy dana płytka należy do dolnego, czy górnego przedziału.
- Deklarowana przez producenta klasa antypoślizgowa nie stanowi certyfikatu czy atestu. W przypadku braku odpowiednich dokumentów można poprosić dostawcę o przedstawienie wyniku raportu z badań antypoślizgowości, na podstawie których jest deklarowany dany poziom.
Źródło: https://zatokasportu.lodz.pl/pl/o-nas
https://www.facebook.com/zatokasportu/
SeraPool Polska
tel.: 509 123 814
e-mail: polska@serapool.pl
www.serapool.pl
TEKST I FOTO | Firma SeraPool Polska