Co trzeba wiedzieć o wodzie? Właściwości ujmowanych wód naturalnych istotne z punktu widzenia prawidłowej eksploatacji pływalni publicznych

Bezpieczna dla zdrowia użytkowników eksploatacja pływalni powinna uwzględniać potrzebę badania i oceny takich parametrów jakości wody jak: twardość węglanowa, zasadowość i substancje rozpuszczone (TDS), dla których w krajowych regulacjach prawnych dotyczących jakości wody na pływalniach [1] nie zostały określone wymagania.

Woda w środowisku

Woda jako surowiec do napełniania niecek basenowych i związanych z nimi urządzeń, w większości pływalni publicznych pochodzi z dostaw zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, realizowanego zgodnie z ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków [2]. W myśl rozporządzenia ministra zdrowia [1] pływalnie publiczne mogą też korzystać z wód słonych, w tym morskich i solankowych zawierających od 5 do 15 g/l składników mineralnych (głównie chlorków) oraz wód termalnych, tj. wód podziemnych, które na wypływie z ujęcia mają temperaturę nie mniejszą niż 20°C (z wyłączeniem wód pochodzących z odwadniania wyrobisk górniczych).

Surowcem do produkcji wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi jest woda występująca w przyrodzie ujmowana dla potrzeb wodociągowych z ujęć wód podziemnych lub z ujęć wód powierzchniowych. Woda w przyrodzie nieustannie podlega obiegowi kołowemu. Skrapla się w atmosferze i opada na ziemię jako deszcz, śnieg lub grad. Z kolei część wody ponownie odparowuje do atmosfery, część wsiąka do gruntu, zaś pozostałość spływa po powierzchni ziemi, tworząc rzeki, jeziora oraz pozostałe zbiorniki i cieki wodne, poprzez które dostaje się do morza [3]. Woda jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem i dlatego, w ramach dokonywanego w przyrodzie obiegu, nie występuje jako chemicznie czysty związek tlenu i wodoru. Zawsze będzie bardzo rozcieńczonym roztworem rozpuszczonych w niej soli, kwasów, zasad i gazów. Oprócz związków rozpuszczonych może zawierać związki koloidalne oraz zawiesiny.

Obecne w wodach naturalnych ilości i rodzaje związków mogą być bardzo różne i są uzależnione od wielu czynników zarówno naturalnych, jak i obcych. Związki obecne w wodach w efekcie uwarunkowań naturalnych są nazywane domieszkami, natomiast pochodzące ze źródeł obcych są zanieczyszczeniami [4]. Wody podziemne i powierzchniowe mogą zawierać zanieczyszczenia antropogeniczne, ale wody podziemne są znacznie mniej narażone na zanieczyszczenia związane z działalnością człowieka. Skład wód podziemnych zależy od rodzaju i budowy skał, przez które woda przedostaje się do gruntu, a także od ich stopnia zwietrzenia i uziarnienia, prędkości przepływu wody podziemnej w gruncie oraz stopnia kontaktu z wodami powierzchniowymi i opadowymi. O kształtowaniu ich składu decydują głównie procesy hydrogeochemiczne. Wody podziemne, w porównaniu do wód powierzchniowych, charakteryzują się raczej stałym składem fizyczno- -chemicznym. Należy zaznaczyć, że poziom mineralizacji wód podziemnych jest większy niż wód powierzchniowych i zwiększa się wraz z głębokością warstwy wodonośnej. Natomiast w kształtowaniu jakości wód powierzchniowych istotną rolę odgrywają zanieczyszczenia antropogeniczne i dlatego charakteryzują się one zmiennością składu fizyczno-chemicznego i większą różnorodnością związków chemicznych w niej występujących [4]. Najlepszą wodą naturalną przeznaczoną do dystrybucji urządzeniami wodociągowymi (jako woda przeznaczona do spożycia przez ludzi) jest taka woda, która zarówno pod względem mikrobiologicznym, jak i składu fizyczno-chemicznego nie wymaga żadnego uzdatniania. Jednak większość wód wymaga zastosowania mniej lub bardziej zaawansowanych technik uzdatniania.

WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 30

 

TEKST | Małgorzata Prędota