Minimalne wymagania dotyczące liczby ratowników wodnych zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego a dobra praktyka ratownicza i pokrewne przepisy prawne w tym zakresie

Wpoprzednim artykule omówiliśmy tematykę zatrudniania na pływalniach ratowników wodnych o odpowiednich kwalifikacjach i właściwe dokumentowanie ich uprawnień zawodowych. Liczne pytania, jakie pojawiły się u czytelników po lekturze tego artykułu, dotyczyły Liczba ratowników wodnych potrzebnych do właściwego zapewnienia bezpieczeństwa na wyznaczonym obszarze wodnym, jakim jest pływalnia. Wykonując audyty bezpieczeństwa pływalni oraz obowiązki biegłego w zakresie ratownictwa wodnego, niejednokrotnie spotykam się z licznymi nieprawidłowościami w tym zakresie. Wynikają one głównie z literalnego zastosowania przepisów Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących liczby ratowników wodnych zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 108), bez brania pod uwagę innych powszechnie obowiązujących aktów prawnych (dotyczących m.in. prawa i bezpieczeństwa pracy, zasad udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy itp.) oraz zasad dobrej praktyki ratowniczej.

Norma generalna

Ustawodawca nakłada na zarządzającego wyznaczonym obszarem wodnym normę generalną: ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA OSOBOM PŁYWAJĄCYM, KĄPIĄCYM SIĘ LUB UPRAWIAJĄCYM SPORT LUB REKREACJĘ NA OBSZARACH WODNYCH i w art. 4 ust. 1 pkt 1) Ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 208, poz. 1240) określa, na czym polega ono w szczególności, a w art. 5 ustawy wyznacza ogólne obowiązki zarządzającego. Użyty w art. 4 ustawy zwrot „w szczególności” wskazuje na to, że nie jest to wyliczenie wyczerpujące. Oznacza to, że realizując czynności zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa osobom pływającym, kąpiącym się lub uprawiającym sport lub rekreację na obszarze wodnym (czyli wypełnienia normy generalnej), zarządzający tym obszarem powinien uwzględnić także inne zagadnienia wynikające ze specyfiki konkretnego obiektu lub rodzaju prowadzonej działalności. Art. 8, 9 i 10 ustawy zawierają delegacje ustawowe dla poszczególnych ministrów do określenia w drodze rozporządzeń zakresów wypełnienia przez zarządzającego tych ogólnych obowiązków. Na tej podstawie wydano:

• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie sposobu oznakowania i zabezpieczania obszarów wodnych oraz wzorów znaków zakazu, nakazu oraz informacyjnych i flag (Dz. U. z 2012 r. poz. 286);
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie minimalnych wymagań dotyczących liczby ratowników wodnych zapewniających stałą kontrolę wyznaczonego obszaru wodnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 108);
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie wymagań dotyczących wyposażenia wyznaczonych obszarów wodnych w sprzęt ratunkowy i pomocniczy, urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze oraz sprzęt medyczny, leki i artykuły sanitarne (Dz. U. z 2012 r. poz. 261).

Zarządzający wyznaczonym obszarem wodnym muszą zdawać sobie sprawę z faktu, że będą rozliczani przede wszystkim ze spełnienia normy generalnej zawartej już w samym tytule ustawy: „o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych”, a nie tylko i wyłącznie ze spełnienia norm minimalnych, określonych w aktach wykonawczych, które w tym wypadku są jedynie dolnymi normami granicznymi, gwarantującymi, że ilość zatrudnianych ratowników wodnych nie spadnie poniżej pewnego poziomu.

WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 20

TEKST | Jarosław Jerzy Rypniewski