W styczniu 2015 r. minęły trzy lata od wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. Nr 208, poz. 1240 z późn. zm.). Ich niejednoznaczność sprawia, że zarządzający wyznaczonymi obszarami wodnymi borykają się niejednokrotnie z problemami zastosowania zapisów ustawy w swojej codziennej pracy. Wykonując audyty bezpieczeństwa pływalni oraz obowiązki biegłego w zakresie ratownictwa wodnego, spotykam się niejednokrotnie z licznymi nieprawidłowościami w tak podstawowym zakresie, jak zatrudnianie na pływalniach ratowników wodnych o odpowiednich kwalifikacjach i właściwe dokumentowanie ich uprawnień zawodowych.

Z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych zawód ratownika wodnego stał się zawodem regulowanym (II grupa zawodów) i uzyskał w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie szkoleń w ratownictwie wodnym (Dz. U. poz. 474) podstawowe uregulowania co do: ramowego programu szkolenia, zakresu wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych niezbędnych do uzyskania uprawnień w zakresie ratownictwa wodnego, wzoru dokumentów potwierdzających posiadanie uprawnień ratownika wodnego, kwalifikacji kadry dydaktycznej prowadzącej szkolenia oraz sposobu przeprowadzania egzaminu.

Trzyletni okres obowiązywania przepisów ustawy zaowocował licznymi opiniami na temat jej zapisów, między innymi Departamentu Ratownictwa i Ochrony Ludności Ministerstwa
Spraw Wewnętrznych, Departamentu Prawnego Ministerstwa Zdrowia, Biura Analiz Sejmowych czy też renomowanych kancelarii prawnych. Opinie te nie mają oczywiście waloru wiążących interpretacji, ale pozwalają na usystematyzowanie wiedzy i spojrzenie na zagadnienie zatrudniania ratowników z różnych punktów widzenia. Poniżej zostały przedstawione te informacje, dotyczące zatrudniania ratowników wodnych, które nie budzą zasadniczych kontrowersji wśród wspomnianych wyżej opiniodawców.

Należy przy tym zaznaczyć, że w przypadku tego aktu prawnego, przy jego interpretacji nie jest możliwe powołanie się na prawomocne orzeczenia sądów wydane na podstawie jego przepisów, ponieważ takie jeszcze nie zapadły. Orzecznictwo pełni zaś w tym kontekście ważną rolę, ponieważ weryfikuje trafność danej interpretacji. Należy więc mieć na uwadze, że prezentowana próba interpretacji przepisów ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych obarczona jest pewnym stopniem niepewności.

Definicja ratownika wodnego

W myśl art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych, ratownikiem wodnym jest osoba, która łącznie spełnia następujące warunki:

1) posiada wiedzę i umiejętności z zakresu ratownictwa i technik pływackich oraz inne kwalifikacje przydatne w ratownictwie wodnym;

2) spełnia wymagania określone w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 757 z późn. zm.), tj.:

• posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
• jest zatrudniona lub pełni służbę w jednostkach współpracujących z systemem – Państwowe Ratownictwo Medyczne, lub jest członkiem tych jednostek,
• posiada ważne zaświadczenie o ukończeniu kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy i uzyskaniu tytułu ratownika,
• jej stan zdrowia pozwala na udzielanie kwalifikowanej pierwszej pomocy;

3) jest zatrudniona lub pełni służbę w podmiocie uprawnionym do wykonywania ratownictwa wodnego lub jest członkiem tego podmiotu.

WIĘCEJ W MAGAZYNIE „PŁYWALNIE I BASENY” NR 19

TEKST | Jarosław Jerzy Rypniewski
ILUSTRACJA | Michał Kolarz